Anayasa Mahkemesi:
Anayasa Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti’nde Anayasa’nın koruyucusu ve yorumcusu olarak görev yapan en üst düzey yargı organıdır. Türk Anayasa Hukuku’nda önemli bir yer tutan Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile kurulmuş ve 1982 Anayasası’yla yeniden yapılandırılmıştır.
Temel Görevleri:
- Anayasa’ya Uygunluk Kontrolü: Anayasa Mahkemesi, yasama organının çıkardığı kanunların, cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve bazı diğer normatif düzenlemelerin Anayasa’ya uygunluğunu denetler.
- Bireysel Başvuru Hakkı: Türk yargı sisteminde benzersiz bir özelliği olan bireysel başvuru hakkını sağlar. Bireyler, Anayasa’ya aykırı oldukları iddia edilen eylemleri doğrudan Anayasa Mahkemesi’ne başvurarak denetletebilirler.
- Parti Kapatma Davaları: Siyasi partilerin Anayasa’ya aykırı faaliyet gösterdiği iddialarıyla ilgili olarak, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açılan davalar sonucunda parti kapatma kararlarını verir.
- Kişi Hak ve Özgürlükleri Davaları: Anayasa Mahkemesi, kişilerin temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiğine dair başvuruları da değerlendirir.
- Norm Denetimi: Anayasa Mahkemesi, Anayasa’ya aykırı olduğu iddia edilen normların iptali veya değiştirilmesi taleplerini inceleyebilir.
Anayasa Mahkemesi, 15 üyeden oluşur. Üyelerin bir kısmı Cumhurbaşkanı tarafından, bir kısmı Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilir. Her üye 12 yıl süreyle görev yapabilir ve bir daha seçilemez.
Anayasa Mahkemesi, Türkiye’deki hukuk düzeninin temelini oluşturan Anayasa’nın koruyucusu ve uygulayıcısı olması bakımından büyük bir öneme sahiptir.
